Wszystkie instrumenty prawne określające przywileje jednostek ludzkich tworzą system ochrony praw człowieka. Jego obecny kształt formułował się od zakończenia II wojny światowej, kiedy to zaczęto mocniej akcentować uprawnienia człowieka, ale także i obywatela. System ochrony uprawnień humanitarnych składa się z czterech fundamentalnych części, to system międzynarodowy nazywany inaczej powszechnym, regionalny określający uprawnienia i normy człowieka na danym kontynencie, wewnątrzkrajowy oraz pozarządowy.
Fundamentem systemu międzynarodowego są dokumenty Organizacji Narodów Zjednoczonych. Znaczący wpływ na funkcjonowanie aparatu powszechnego mają także Międzynarodowy Trybunał Konstytucyjny oraz Rada Praw Człowieka w Genewie.
Każdy region świata posiada oddzielny system ochrony praw jednostki ludzkiej. Aparat ochrony uprawnień człowieka w Afryce zarządzany jest przez Komisję Praw Człowieka i Ludów. W jej skład wchodzi 11 członków. Funkcję pomocniczą spełnia Afrykański Trybunał Praw Człowieka i Ludów. Komisja jest odpowiedzialna za analizę działań Afrykańskiej Karty Praw Człowieka i Ludów.
Podstawą systemu interamerykańskiego jest Amerykańska Konwencja Praw Człowieka. W skład amerykańskiej struktury wchodzą również: Międzyamerykański Trybunał Praw Człowieka oraz Komisja Praw Człowieka.
Odrębny aparat ochronny dla praw ludzkich posiadają kraje arabskie. Praw człowieka bronić mają; Arabska Karta Praw Człowieka a także Komitet Ekspertów Praw Człowieka.
System ochrony praw człowieka w Europie opiera się na funkcjonowaniu trzech organizacji wzajemnie się ze sobą przenikających; Rady Europy, Unii Europejskiej oraz Organizacji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie.
Poza strukturą powszechną ochrony praw człowieka oraz systemami regionalnymi działają także liczne instytucje pozarządowe, których celem jest bronienie praw humanitarnych i obywatelskich. Najstarszą i bez wątpienia najbardziej znaną organizacją pozarządową tego typu jest Czerwony Krzyż. W krajach arabskich stowarzyszenie to określane jest mianem Czerwonego Półksiężyca. Odrębne organizacje pozarządowe, to: Amnesty International, Międzynarodowa Helsińska Fundacja Praw Człowieka, Human Rights Watch.